Upadłość konsumencka w Toruniu

Upadłość konsumencka Toruń - pomoc prawnika

Upadłość konsumencka - pomoc prawnika Toruń

Upadłość przedsiębiorcy, a upadłość konsumencka

Na początek zadajmy pytanie – czym jest upadłość?

Celem postępowania upadłościowego jest zapewnienie ochrony dłużnikowi przed wierzycielami poprzez umożliwienie mu spłaty zadłużenia w ramach ustalonego planu i umorzenie zobowiązań w niespłaconej części.

Aby to osiągnąć sąd powołuje syndyka, który dokonuje oceny sytuacji majątkowej dłużnika i opracowuje plan spłaty jego zobowiązań.

Upadłość osób fizycznych, a upadłość firmy

W dzisiejszych czasach coraz częściej mamy do czynienia ze zjawiskiem upadłości konsumenckiej. Inflacja oraz liczne lockdowny na przestrzeni lat 2020-2023 nie poprawiły sytuacji finansowej państwa i jego obywateli, wiele dużych, średnich i małych przedsiębiorców musiało w tym czasie zamknąć swoje biznesy, aby nie popaść w jeszcze większe długi. Na przestrzeni tych lat możemy zauważyć znaczny wzrost wniosków o upadłość konsumencką. Według Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej w roku 2021 upadłość konsumencką ogłosiło 12,2 tyś. osób, natomiast w 2022, 1052 osób.

Spadek ten może wynikać z faktu, że w grudniu 2021 roku zostały zmienione przepisy dotyczące składania wniosku o upadłość konsumencką teraz wniosek można składać wyłącznie internetowo przez Krajowy Rejestr Zadłużonych.

Czym jest upadłość konsumencka oraz kogo dotyczy?

Upadłością konsumencką nazywamy sytuację, w której przedsiębiorca czy osoba fizyczna nie są w stanie już więcej spłacać swoich długów. Jest to proces oddłużania upadłego i polega on na zaspokojeniu, poprzez upłynnienie majątku dłużnika wszystkich wierzycieli. Pomimo licznych podobieństw pomiędzy upadłością osób fizycznych a firm, istnieją między nimi istotne różnice, którym przyjrzymy się poniżej.

Upadłość konsumencka osób fizycznych jest procesem prawnym, w ramach którego dłużnik (osoba fizyczna), składa wniosek do właściwego sądu rejonowego o ogłoszenie upadłości. Podczas postępowania upadłościowego sąd przydziela upadłemu syndyka, którego zadaniem jest spieniężenie, zabezpieczenie majątku oraz zaspokojenie wierzycieli dłużnika. Głównym cele upadłości konsumenckiej jest danie szansy na spłatę długów, czyli oddłużenie oraz otrzymanie “nowego startu” finansowego.

Podczas postępowania upadłościowego dłużnik musi przedstawić przed sądem swoje wszelkie aktywa, pasywa oraz dochody przed sądem. Na podstawie tych danych oraz listy wierzycieli przygotowanej przez syndyka, sąd opracowuje plan spłaty długów. Podczas tworzenia takiego planu sąd bierze pod uwagę, przede wszystkim możliwości finansowe dłużnika oraz jego aktualne zarobki.

Wiemy już czym jest upadłość konsumencka osób fizycznych możemy przejść do różnic między upadłością osób fizycznych a firm.

Różnica między upadłością osób fizycznych a firm

Główną różnicą między upadłością konsumencką a upadłością firm jest fakt, że upadłość konsumencka dotyczy jednej osoby fizycznej, podczas gdy upadłość firm dotyczy działalności gospodarczej prowadzonej przez jednostkę (spółki osobowe oraz spółki kapitałowe).

Upadłość firm, w większości przypadków to ostateczne rozwiązanie w przypadku nieradzenia sobie z długami. Właściciele firm decydują się na ten krok w ostateczności, gdy nie widzą już więcej rozwiązań, aby wyciągnąć swój biznes z długów. W przypadku upadłości firm, sąd lub organ upadłościowy zajmuje się rozwiązaniem działalności gospodarczej i podziałem jej aktywów w celu spłaty długów u wierzycieli.

Kolejną różnicą między upadłością osób fizycznych a firm jest sposób rozpatrywania wniosków. W przypadku upadłości osoby fizycznej, dłużnik składa wniosek do sądu, który podejmuję decyzję o ogłoszeniu upadłości, natomiast w przypadku upadłości firm, wniosek, który składa były przedsiębiorca jest weryfikowany również przez sąd lub organ upadłościowy. Znaczną różnicę możemy zauważyć w sposobie analizowania sytuacji upadłego. W przypadku osób fizycznych sąd bierze pod uwagę ich majątek, natomiast w przypadku byłych firm czy przedsiębiorców sąd decyduje o upadłości na podstawie szczegółowej analizy finansowej i sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa. Wiąże się to również z odpowiedzialnością finansową. W przypadku upadłości osób fizycznych, długi osoby fizycznej są ściśle powiązane z majątkiem dłużnika. Natomiast, gdy mamy do czynienia z upadłością firmy, długi obejmują z reguły majątek firmy, a nie majątek osobisty. Należy również wspomnieć, że firma, która boryka się z problemami finansowymi i niewypłacalnością może skorzystać z możliwości restrukturyzacji. Sam proces restrukturyzacyjny ma za zadanie zapobiec ogłoszenia przez firmę upadłości konsumenckiej.

Restrukturyzacja polega również na tym, że po przedstawieniu planów restrukturyzacji przedsiębiorstwa możliwe jest zawarcie ugody z wierzycielami.
Restrukturyzacja przedsiębiorstwa jest przeznaczona nie tylko dla spółek osobowych takich jak: spółka jawna, komandytowa czy komandytowo-akcyjna, ale również dla jednoosobowej działalności gospodarczej. Celem upadłości jest przede wszystkim pomoc dłużnikowi, tak aby ten mógł wyjść z przysłowiowego “dołka finansowego” i zacząć od nowa swoje życie. W sprawach związanych z upadłościami warto sięgnąć po pomoc specjalisty, adwokata czy radcy prawnego, który wytłumaczył cały proces związany z postępowaniem upadłościowym oraz pomorze przejść tą drogę.

Kiedy upadłość konsumencka, a kiedy upadłość przedsiębiorcy?

Upadłość konsumencka różni się od upadłości przedsiębiorcy tym, że dotyczy ona osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast upadłość przedsiębiorcy dotyczy osoby prawnej, takiej jak spółka cywilna lub spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, bądź też osoby fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą. Innymi słowy, upadłość konsumencka dotyczy osoby, która jest zadłużona, ale nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast upadłość przedsiębiorcy dotyczy przedsiębiorcy, który jest zadłużony i prowadzi działalność gospodarczą. W wyjątkowych przypadkach osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą od reformy z grudnia 2020 roku może ogłosić upadłość na zasadach przewidzianych dla konsumenta o czym tutaj (już to opisałem na stronie).

Kiedy skorzystać z pomocy prawnika w zakresie upadłości?

Najlepiej skorzystać z pomocy wykfalifikowanego radcy prawnego lub adwokata, gdy tylko zaczniemy rozważać możliwość złożenia wniosku o głoszenie upadłości przedsiębiorcy lub konsumenta.

Pamiętajmy, że cały proces upadłości niesie za sobą wiele konsekwencji. W Internecie wiele osób uważa się za tzw. ekspertów z zakresu prawa upadłościowego, jednak nawet jeżeli faktycznie taką wiedzę posiadają, tylko radca prawny lub adwokat zapewniają należytą ochronę praw upadłego w toku toczącego się postępowania.

Adwokat lub radca prawny nie tylko może reprezentować Cię w sądzie czy przed syndykiem, ale także będzie udzielał informacji na temat twojej aktualnej sytuacji.

Upadłość konsumencka i firmowa

Czy da się ogłosić upadłość konsumencką i nie spłacać żadnych zobowiązań?

Co do zasady celami postępowania upadłościowego jest oddłużenie upadłego oraz zaspokojenie interesów wierzycieli. W związku z tym sąd ustala plan spłaty pozwalający w jak najszerszym stopniu spłacić długi przy jednoczesnym zapewnieniu dłużnikowi i jego rodzinie godnych warunków egzystencji.

Jeżeli dłużnik nie dopuścił się rażących zaniedbań w powstaniu zaległości finansowych, plan spłaty ustalany jest na okres nie przekraczający 36 miesięcy.

Może zdarzyć się jednak, że dochody dłużnika lub jego potrzeby finansowe nie pozwalają na ustalenie planu spłaty nawet z najmniejszą możliwą miesięczną ratą. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi nam instytucja opisana w art. 49116 Prawa upadłościowego, który stanowi „Sąd umarza zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeśli osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.”

Jeżeli przypuszczasz, że w twojej sprawie zachodzą przesłanki do oddłużenia bez ustalania planu spłaty koniecznie skorzystaj z pomocy radcy prawnego lub adwokata. Prawnik pomoże Ci zebrać odpowiednie dowody na wykazanie, że w twojej sytuacji zasadnym jest ogłoszenie upadłości bez ustalania planu spłaty i przedstawi je sądowi.

Jeżeli masz wątpliwości co do tego czy oddłużenie bez planu spłaty znajdzie zastosowanie w twojej sprawie skontaktuj się z nami. Wyjaśnimy Ci wszystko przy dobrej kawie ;).

Upadłość konsumencka - adwokat Toruń

Upadłość konsumencka - adwokat Toruń

Upadłość konsumencka Toruń - zobowiązania i ich spłata
Upadłość konsumencka Toruń - zobowiązania i ich spłata

Upadłość konsumencka w Toruniu

Jeżeli jesteś mieszkańcem gminy miasta Toruń lub powiatu toruńskiego, twoją sprawę o ogłoszenie upadłości konsumenckiej będzie rozpoznawał V Wydział Gospodarczy Sądu Rejonowego w Toruniu. Sąd Rejonowy w Toruniu ze względu na właściwość miejscową rozpoznaje także sprawy dłużników zamieszkałych w Aleksandrowie Kujawskim, Brodnicy, Chełmnie, Golubiu-Dobrzyniu, Grudziądzu, Lipnie, Radziejowie, Rypinie, Toruniu, Wąbrzeźnie i Włocławku.

Kancelaria Radcy Prawnego i Mediatora Paweł Wielkanowski mieści się na terenie Torunia, świadczy jednak usługi na rzecz klientów w całej Polsce, w tym także z wykorzystaniem najnowocześniejszych narzędzi do prowadzenia konsultacji na odległość.

Upadłość konsumencka – czym dokładnie jest?

W czasach narastającego kryzysu ekonomicznego i szalejącej inflacji coraz więcej osób ma problem z płynnym regulowaniem swoich zobowiązań. Może okazać się, że zaciągnięte długi przekraczają nasze możliwości zarobkowe, finanse stają się wtedy problemem spędzającym nam sen z oczu.

Samodzielna walka z takimi problemami może mocno przytłoczyć i spowodować, że zanim podejmiemy próby rozwiązania problemu, ucierpi nasze życie zawodowe i prywatne.

Jest to błąd, gdyż pomoc czeka na wyciągnięcie ręki!

Jeżeli grozi Ci niewypłacalność jak najszybciej zgłoś się po poradę do prawnika – radcy prawnego lub adwokata. W większości przypadków zwłoka będzie działała na twoją niekorzyść!

Pamiętaj, aby na konsultację zabrać wszystkie dokumenty dotyczące sprawy, pozwoli to prawnikowi na sprawne dokonanie oceny twojej sytuacji.

Co dalej?

Radca prawny lub adwokat podczas konsultacji zweryfikuje czy w twojej sprawie istnieją podstawy do ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

Jeżeli przesłanki są spełnione prawnik przygotuje w twoim imieniu wniosek o ogłoszenie upadłości w którym dokładnie opisze twoją sytuację życiową, wyjaśniając przyczyny powstania niewypłacalności. Gdy wniosek o upadłość zostanie prawidłowo przygotowany sąd ogłosi twoją upadłość jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Od tego momentu dłużnik staje się upadłym. Bardzo ważne jest, aby na tym etapie nadal korzystać z pomocy radcy prawnego lub adwokata specjalizującego się w sprawach z zakresu prawa upadłościowego. Tylko wtedy będziesz mieć pewność, że wniosek zostanie sporządzony prawidłowo.

Po ogłoszeniu upadłości skończą się telefony wierzycieli i egzekucje prowadzone przez komorników sądowych. Twoim majątkiem zacznie zarządzać syndyk masy upadłościowej. Syndyk odbiera dochody upadłego i wypłaca mu środki niezbędne do zaspokojenia jego potrzeb życiowych. W imieniu upadłego rozmawia także z wierzycielami. Skończą się więc nieprzyjemne telefony wierzycieli!

Na dalszym etapie postępowania syndyk masy upadłościowej sporządzi projekt planu spłaty, który zostanie ostatecznie ustalony przez sąd.

Plan spłaty bierze pod uwagę stopień zadłużenia Upadłego, a także jego możliwości finansowe i stopień zawinienia w powstaniu długów. Jeżeli dłużnik nie przyczynił się w sposób rażący do doprowadzenia do staniu niewypłacalności plan spłaty zostanie ustalony na okres maksymalnie 3 lat. Wysokość kwot ujętych w planie spłaty zależne są od możliwości zarobkowych Upadłego, jego stanu zdrowia a także liczby osób pozostających na jego utrzymaniu.

Po zakończeniu okresu ustalonego w planie spłaty staniesz się wolnym człowiekiem, a pozostałe zobowiązania zostaną umorzone!

Upadłość konsumencka w Toruniu

Upadłość konsumencka - co jeszcze powinieneś wiedzieć?

Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
Kto może ogłosić upadłość konsumencką?

Kto ma możliwość ogłaszania upadłości konsumenckiej?

Upadłość konsumencką może ogłosić osoba fizyczna (człowiek), która nie prowadzi działalności gospodarczej lub zawodowej. W praktyce dotyczy to osób, które w sposób znaczący są zadłużone i nie są w stanie same spłacić swojego długu, bądź długów.

  • Upadłość konsumencką może również ogłosić osoba niepełnoletnia. Zasady ogłoszenia upadłości konsumenckiej nie mają ograniczenia wiekowego. Procedura upadłości konsumenckiej osoby nieletniej wygląda tak samo jak osoby pełnoletniej z tym, że jest ona reprezentowana przez opiekuna prawnego – czyli rodzica.
  • Upadłość konsumencka małoletniego występuje wtedy, gdy odziedziczy on w formie spadku długi po swoich rodzicach, którzy nie zostawili testamentu. Dziecko zmarłych
    rodziców przejmuje wtedy spadek na mocy Kodeksu cywilnego.
  • Osoba ubezwłasnowolniona również może ogłosić upadłość konsumencką. Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym zanim złoży się wniosek o upadłość konsumencką, trzeba uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. Tak samo jak w przypadku osoby nieletniej, osoba ubezwłasnowolniona jest reprezentowana przez pełnomocnika bądź opiekuna prawnego.
  • Upadłość konsumencką ma prawo ogłosić gospodarstwo rolne. Większość rolników w Polsce są osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności gospodarczej bądź zawodowej, dlatego też nie jest ono możliwe na zasadach ogólnych. Istnieje jednak inne rozwiązanie, albowiem na mocy art. 491(1) Prawa upadłościowego rolnicy posiadają zdolność upadłościową jako konsumenci (osoby fizyczne, które dokonują czynności prawnych z przedsiębiorcami).
  • W przypadku śmierci przedsiębiorcy również można ogłosić jego upadłość, ale pod warunkiem, że wniosek o upadłość konsumencką nie został złożony w rocznym terminie od dnia jego śmierci.

Ile kosztuje upadłość konsumencka?

Na samym wstępie warto zaznaczyć, że na koszt upadłości konsumenckiej składają się: opłata sądowa, koszty postępowania upadłościowego, wynagrodzenie syndyka oraz pełnomocnika  (radcy prawnego lub adwokata):

  • Aby ogłosić upadłość konsumencka należy złożyć wniosek do sądu i zapłacić należną opłatę sądową w wysokości 30 zł.

Koszty postępowania upadłościowego:

  • Każde postępowanie wiąże się z mniejszymi bądź większymi kosztami w zależności stopnia skomplikowania sprawy. Konsument nie zawsze jest w stanie pokryć kosztów postępowania. Jeżeli majątek, którym dysponuje dłużnik nie jest na tyle duży by pokryć koszty postępowania to są one pokrywane tymczasowo przez Skarb Państwa.
  • Jeżeli dłużnik posiada, np. majątek w postaci nieruchomości po jego spieniężeniu zostanie opłacone postępowanie upadłościowe.

Koszty syndyka:

  • Do zadań syndyka należy między innymi zarządzanie majątkiem dłużnika czy
    sporządzenie planu spłaty. Wynagrodzenie syndyka zależy od wielu czynników takich
    jak: ilość oraz nakładu pracy, czas trwania postępowania czy wysokość funduszy
    masy upadłości.

Koszty pomocy prawnej:

  • Trudno dokładnie wskazać koszty całej obsługi prawnej. Każda sprawa związana z upadłością konsumencką jest indywidualna, ciężko jest określić dokładną kwotę kosztów pomocy prawnej. Warto jest jednak wiedzieć co obejmuje pomoc prawna w przypadku postępowania upadłościowego. Gdy już zdecydujemy się na pomoc prawną adwokata lub radcy prawnego w Toruniu pomoże nam skompletować odpowiednie dokumenty do złożenia wniosku, odpowie na wszelkie pytania, które nasuną się podczas trwania postępowania, wyjaśni również cały proces związany z upadłością konsumencką oraz wskaże odpowiednie rozwiązania tak, aby proces sądowy był jak najszybszy i najskuteczniejszy. Adwokat lub radca prawny będzie reprezentować dłużnika do zakończenia postępowania upadłościowego.

Jakich długów możemy się pozbyć ogłaszając upadłość konsumencką?

Do najczęstszych długów, których możemy się pozbyć poprzez upadłość konsumencką zaliczamy:

  • Zaległości podatkowe takie jak: podatek dochodowy, VAT czy PCC,
  • Kredyty bankowe,
  • Zobowiązania wynikające z tytułu jednoosobowej działalności gospodarczej,
  • Czynsze mieszkaniowe, w tym opłaty za wodę, prąd czy gaz,
  • Pożyczki od osób prywatnych,
  • Nieopłacone składki ZUS.

Są również takie długi, których nie możemy umorzyć przez upadłość konsumencką.

Do takich długów zaliczamy: alimenty czy kary orzeczone przez sąd.

Czy obywatel Ukrainy może złożyć wniosek o upadłość konsumencką?

W prawie upadłościowym istnieje możliwość ubiegania się o ogłoszenie upadłości przez sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika. Główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika jest jednoznaczny z miejscem wykonywania działalności.

Zaś dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, takim ośrodkiem jest miejsce ich zwykłego pobytu. W związku z tym obywatel Ukrainy może złożyć wniosek o upadłość konsumencką, jeżeli spełnia określone wymagania.

Upadłość konsumencka w trybie uproszczonym i zwykłym
Upadłość konsumencka w trybie uproszczonym i zwykłym

Postępowanie upadłościowe w trybie uproszczonym i zwyczajnym 

Postępowaniem upadłościowym nazywamy procedurę, która reguluje zasady  wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od dłużników. Ideą postępowania  upadłościowego jest zaspokojenie wierzycieli dłużnika poprzez spieniężenie jego majątku i  spłatę jego zobowiązań. Postępowanie upadłościowe możemy podzielić na dwa tryby:  uproszczony, który dotyczy głównie osób fizycznych oraz zwykły, który obowiązuje  przedsiębiorców.  

Tryb uproszczony jest najczęściej spotykaną formą ogłoszenia upadłości  konsumenckiej. Dotyczy on najczęściej osób fizycznych, które nie prowadzą działalności  gospodarczej. Cechą charakterystyczną postępowania upadłościowego w trybie  uproszczonym jest duża elastyczność oraz zasadniczo krótszy czas trwania postępowania.  Tryb uproszczony prowadzi w dużej mierze syndyk masy upadłościowej, który jest  nadzorowany przez sąd upadłościowy. Rolą syndyka jest zabezpieczenie majątku,  spieniężenie, a następnie zaspokojenie wszystkich wierzycieli dłużnika. To syndyk wybiera  sposób likwidacji masy upadłościowej oraz sporządza jednocześnie listę wierzytelności czy  plan spłaty wierzycieli. Warto również zaznaczyć, że podczas postępowania upadłościowego  w trybie uproszczonym nie bierze udziału sędzia komisarz, jak ma to miejsce w trybie  zwykłym.  

Tryb zwykły przede wszystkim jest skierowany do przedsiębiorców oraz spółek  kapitałowych. Decyzje o wyborze trybu podejmuje sąd się w chwili ogłoszenia upadłości.  Postępowanie upadłościowe w trybie zwykłym charakteryzuje się większym  sformalizowaniem oraz jest ono bardziej czasochłonne w porównaniu do trybu  uproszczonego. W przeciwieństwie do postępowania uproszczonego w trybie zwykłym  występuje osoba sędziego komisarza, który ma za zadanie kierować całym postępowaniem a  co za tym idzie nadzorować prace syndyka. Rolą sędziego komisarza jest również sporządzenie  odrębny listy wierzytelności oraz planu podziału pieniędzy ze spieniężenia masy  upadłościowej.  

W przypadku postępowania upadłościowego warto zasięgnąć opinii adwokata lub  radcy prawnego w celu uniknięcia dodatkowych kosztów oraz uzyskania cennych porad w  przypadku składania wniosku jak i całego procesu związanego z postępowaniem  upadłościowym. 

Czy po ogłoszeniu upadłości można wziąć kredyt?  

Obecny stan prawny nie zabrania zaciągania nowych zobowiązań kredytowych  osobom, które są w trakcie postępowania upadłościowego. W praktyce jednak jest zgoła  inaczej. W rzeczywistości osoba, która dopiero co ogłosiła upadłość konsumencką nie jest w  stanie dysponować swoim majątkiem. Wynika to z faktu, że podczas postępowania  upadłościowego, dłużnik zrzeka się na czas trwania postępowania prawa do dysponowania  swoim majątkiem. Masa upadłościowa znajduje się wówczas w rękach syndyka, który ją 

spieniężania w celu zaspokojenia wierzycieli dłużnika. Dłużnik nie może więc bez zgody sądu  zaciągnąć nowych zobowiązań.  

Istotną kwestią jest również stanowisko banku co do osób, które są w trakcie  postępowania upadłościowego. Banki bardzo rzadko przyznają kredyty upadłym. Przy  składaniu wniosku kredytowego korzystają one z danych Biura Informacji Kredytowej (BIK), w  której znajdują się takie informacje jak: ilość zaciągniętych kredytów czy informacja dotycząca  czy dana osoba jest w trakcie postępowania upadłościowego. Często właśnie przez tą  informację wniosek kredytowy jest z automatu odrzucany. Każda z upadłości jest  odnotowywana nie tylko w BIK, ale również w Krajowym Rejestrze Zadłużonych i widnieje tam  przez 10 lat. 

Jaki procent wynagrodzenia może zająć syndyk masy upadłościowej? 

W postępowaniu upadłościowym sąd wyznacza syndyka masy upadłościowej, który  przejmuje piecze nad majątkiem upadłego. Zadaniem syndyka jest zabezpieczenie oraz  spieniężenie majątku dłużnika tak aby zaspokoić wszelkich jego wierzycieli. Po ogłoszeniu  upadłości syndyk zajmuje wszelkie dochody upadłego w tym także pensję czy emeryturę.  Wyznaczona przez sąd część pensji dłużnika jest przekazywana przez pracodawcę do masy  upadłościowej. Pozostała część jest przekazywana do dyspozycji upadłego w celu zapewnienia  podstawowych środków do życia. 

Syndyk może zając dochód pochodzący z umowy o pracę czy zlecenie, renty,  emerytury, a także dochód wynikający z wynajmu.

Nie może natomiast zająć dochodu z tytułu: alimentów, świadczeń rodzinnych, diety, dodatków emerytalnych (13,14 emerytura) czy  stypendiów.  

Kodeks pracy, Prawo upadłościowe oraz Prawo cywilne ściśle określają wysokość  wynagrodzenia jaką może zająć syndyk w przypadku postępowania upadłościowego. Gdy  dłużnik jest zatrudniony na umowę o pracę, syndyk zajmie co do zasady połowę jego  wynagrodzenia, natomiast gdy posiada on dodatkowo zobowiązania w postaci alimentów  syndyk będzie mógł wtedy zając 60 % wynagrodzenia upadłego. W przypadku emerytury,  syndyk może zająć 25% wynagrodzenia z tytułu emerytury. Wysokość takiego potrącenia jest  liczona od kwoty brutto.  

Czy można wyłączyć samochód z masy upadłościowej? 

Wyłączenie jakiegokolwiek przedmiotu ruchomego w tym samochodu z masy  upadłościowej co do zasady nie jest możliwe. Kodeks postępowania cywilnego wychodzi  jednak naprzeciw i wskazuje pewne wyjątki od reguły w jakich możemy wyłączyć samochód  czy też inny przedmiot ruchomy z masy upadłościowej. Wszelkie wyłączenia muszą być  uzasadnione szczególną sytuacją upadłego. 

Samochód jak i inne rzeczy ruchome mogą być wyłączone z masy upadłościowej, ale  pod warunkiem, że są one niezbędne do normalnego funkcjonowania.

Określa nam to szczegółowo art. 829 kodeksu postępowania cywilnego, w którym zawarte wszelkie przypadki, w jakich możemy wyłączyć daną rzecz z masy upadłościowej. Jeżeli zatem dłużnik  jest osoba posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności i potrzebuje samochodu do realizacji  podstawowych czynności, na podstawie art. 829 pkt.9 może złożyć wniosek Ustawy prawo  upadłościowe o wyłączenie samochodu z masy upadłościowej. Podstawą do złożenia wniosku  mogą być także szczególne potrzeby osób pozostających pod opieką upadłego.  

Czy mogę złożyć skargę na syndyka masy upadłościowej? 

Syndyk jest organem postępowania upadłościowego i tak jak każdy inny organ nie może działać dobrowolnie czy wobec swojego uznania. Podjęcie czynności jak i zaniechania  czynności przez syndyka może być zaskarżone do sądu upadłościowego. Skargę może złożyć  dłużnik, wierzyciel bądź też osoba trzecia, której prawo zostało naruszone przez czynności  syndyka.

W art. 491(12a) Ustawy prawo upadłościowe szczegółowo jest opisany tryb i terminy  wnoszenia skarg. Powinno się je wnosić w terminie siedmiu dni od dnia dokonania czynności  lub zaniechania czynności przez syndyka. Taką skargę wnosi się bezpośrednio do syndyka,  któremu zarzucono uchybienie w jego działaniach. Następnie ma on trzy dni na uzasadnienie  zaskarżonej czynności i przekazanie skargi do sądu. Po uzyskaniu uzasadnienia skargi sad ma  siedem dni na rozpoznanie owej skargi i wydanie odpowiedniego polecenie syndykowi.  

Co musi zawierać wniosek o upadłość konsumencką? 

We wniosku o upadłość konsumencką należy m.in. wskazać takie informacje jak: 

  • Adresata oraz dłużnika, 
  • Opłatę stałą od wniosku w wysokości 30 zł; 
  • Uzasadnienie: informacje o dłużniku:  

– Czy jest osobą fizyczną? 

– Czy prowadził bądź prowadzi działalność gospodarczą?; 

– Dokładne miejsce zamieszkania; 

– Wskazanie numeru PESEL; 

– Informacje, gdzie znajduje się cały majątek dłużnika. 

  • Okoliczności uzasadniające złożenie wniosku i ich uprawdopodobnienie: z jakiego  powodu dłużnik stał się niewypłacalny + informacje ilu posiada wierzycieli oraz kwoty  na jakie jest zadłużony u każdego z nich. 
  • Załączniki: należy zawrzeć aktualny i zupełny wykaz majątku wraz z szacowaną  wyceną, zupełny spis wierzycieli wraz z adresami wierzycieli oraz wysokością  wierzytelności. 

Podczas sporządzania wniosku o upadłość konsumencką warto jest zasięgnąć porady radcy prawnego  czy adwokata, który nie tylko może pomóc dłużnikowi w napisaniu wniosku, ale również w całym  procesie jakie niesie za sobą postępowanie upadłościowe. 

Czy emeryt może ogłosić upadłość konsumencką?

Upadłością konsumencką nazywamy procedurę sądową, której celem jest oddłużenie  osoby, która nie radzi sobie ze spłatą swoich zobowiązań. Coraz częściej mamy do czynienia z  upadłością konsumencką osób pobierających świadczenia emerytalne. W polskim prawie nie  ma szczególnie określonych osób, które mogą ogłosić upadłość. Emeryt może ogłosić  upadłość, jeżeli spełnia wymogi określone przez prawo upadłościowe. W chwili, gdy osoba  składa wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej musi liczyć się z tym, że cały jej majątek  jakim dysponuje zostanie na czas trwania postępowania przekazany syndykowi, który będzie  nim rozporządzał. Zadaniem syndyka jest zabezpieczenie oraz spieniężenie majątku w taki  sposób, żeby zaspokoić wierzycieli dłużnika. Majątek wchodzi wtedy, w skład masy  upadłościowej.  

Syndyk nie ma prawa zająć całej emerytury jaką dysponuje dłużnik. Osoba upadła musi  posiadać pieniądze, dzięki którym będzie w stanie zaspokoić swoje podstawowe potrzeby  życiowe. Zgodnie z art. 139 ust. 1 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń  Społecznych “po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych  należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych – podlegają potrąceniu, z  uwzględnieniem art. 141”. Oznacza to, że Syndyk nie może zająć więcej niż 25% świadczenia  emerytalnego. Wysokość potrącenia jest ustalona w brutto.  

Ciekawą kwestią jest również 13 oraz 14 emerytura, które są świadczeniem socjalnym  dla emerytów. Zgodnie z prawem z dodatkowego rocznego świadczenia nie można dokonać  potrąceń i egzekucji. W tej sytuacji syndyk nie może włączyć tego świadczenia do masy  upadłościowej.  

W przypadku ogłoszenie upadłości konsumenckiej warto zasięgnąć specjalistycznej rady radcy prawnego, który pomoże w napisaniu dokładnego wniosku o wszczęcie procesu  upadłościowego oraz wytłumaczy krok po kroku etapy i procesy jakie za sobą ciągnie upadłość.

Upadłość konsumencka za granicą, w tym w krajach Europy

Ogłoszenie upadłości a praca za granicą – czy można ogłosić upadłość  konsumencką pracując poza Polską? 

Osoby, które chcą ogłosić upadłość często myślą, że upadłość konsumencka może być  ogłoszona wyłącznie w kraju, w którego dłużnik jest obywatelem. Zgodnie z art. 19 ust. 1 i 1a  Ustawy Prawo Upadłościowe, który wskazuje nam, że “sprawy o ogłoszenie upadłości  rozpoznaje sąd właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika”. 

Głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce, w którym dłużnik regularnie  zarządza swoją działalnością o charakterze ekonomicznym i które jako takie jest  rozpoznawalne dla osób trzecich. Z tego, że dłużnik, który przebywa za granicą tymczasowo  może ogłosić upadłość konsumencką w sytuacji, gdy jest zameldowany stale na terenie Polski,  gdzie płaci oraz ma cały swój majątek. W takim przypadku wniosek o upadłość konsumencką,  dłużnik może złożyć do sądu polskiego.  

Trochę inaczej wygląda sytuacja, gdy dłużnik przebywa i pracuje na terenie kraju Unii  Europejskiej. W takiej sytuacji, gdzie wnioskodawca nie posiada majątku na terenie Polski  może złożyć wniosek o upadłość konsumencką w kraju, w którym jest zameldowany. Należy  pamiętać, że w takim przypadku będzie stosowane wtedy prawo państwa, w którym wniosek  został złożony.

Aby uzyskać upadłość konsumencką przez polskiego dłużnika należy spełnić  jeden z najważniejszych warunków – wykazać, że faktycznie ma miejsce stałego pobytu, w  danym kraju płaci podatki, ma konto bankowe itp. W przypadku braku wykazania stałego  pobytu sąd państwa, w którym jest złożony wniosek może go odrzuci.  

Jeżeli dłużnik posiada konto bankowe za granicą a jest w trakcie trwania postępowania  upadłościowego podlega konto to podlega włączeniu do masy upadłościowej. Syndyk może  zając, wtedy 50% całego majątku dłużnika. Warto również wspomnieć, że dłużnik jest  zobowiązany do wykazania całego swojego majątku tego zagranicznego również. W  przypadku zatajenia, którejś z części majątku postępowania upadłościowe może zostać  umorzone w rezultacie tego upadły zostanie pozbawiony szans na oddłużenie.  

Jak wygląda ogłaszanie upadłości w innych krajach Europejskich?

Przyjrzyjmy się teraz jak wygląda sytuacja dłużników w poszczególnych krajach należących do  Unii Europejskiej.

Według art. 3 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY  (UE) 2015/848 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego w  przypadku wszczęcia postępowania upadłościowego w jednym z krajów Unii Europejskiej  skutki ogłoszenia upadłości mają miejsce w każdym państwie członkowskim, nie tylko w tym  w którym się ją ogłosi. Jeżeli upadły ogłasza upadłość w danym państwie Unii to ogłoszenie  upadłości będzie skuteczne w każdym z krajów członkowskich. 

Według danych statystycznych najwięcej polskich obywateli zamieszkuje w krajach takich jak:  Niemcy, Francja, Irlandia, Czechy czy Wielka Brytania. W każdym z tych krajów sytuacja  ogłoszenia upadłości jest nieco inna i dotyczy innych podmiotów niż w Polsce. Przyjrzyjmy się  więc kto może wszcząć postępowanie upadłościowe i jakie przesłanki musi spełniać w  poszczególnych krajach.  

  1. Niemcy

Postępowanie upadłościowe w Niemczech może zostać wszczęte wobec osoby  fizycznej jak i prawnej nawet jeżeli ta prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową  niesamodzielną. Postępowanie upadłościowe możemy również wszcząć do majątku spółki,  która nie posiada osobowości prawnej (spółka komandytowa lub jawna).  

Postępowanie upadłościowe wszczyna się tylko i wyłącznie na wniosek a nie z urzędu.  Wniosek jest składany bezpośrednio przez dłużnika bądź wierzyciela. W przypadku, gdy  wierzyciel składa wniosek o upadłość dłużnika musi on odpowiednio wykazać istnienie  przesłanek upadłości oraz wierzytelności wobec dłużnika. Inaczej wygląda sprawa ze spółkami  kapitałowymi, albowiem organy owej spółki mają za zadanie złożyć wniosek o upadłość, gdy  spółka staje się niewypłacalna. Gdy organy spółki nie zrobią tego, wierzyciel ma prawo  zaskarżenia oraz ubiegania się o odszkodowanie.  

Jakie aktywa mogą stać się masą upadłościowa? 

Do masy upadłościowej tak samo jak w prawie polskim zaliczamy majątek dłużnika w chwili  wszczęcia postepowania oraz majątek, który nabył w toku postępowania upadłościowego.  Prawo niemieckie przyznaje również co do zasady syndykowi masy upadłościowej  uprawnienia do zarządzania majątkiem upadłego.  

  1. Francja 

We Francji mamy kilka typów postępowań, które mają za zadanie pomóc osobą  fizycznym czy prawym w przypadku niewypłacalności. Postępowanie ochronne, naprawcze  czy likwidacyjne można wszcząć wobec osoby fizycznej, która prowadzi niezależną działalność  gospodarczą oraz dowolnej osoby prowadzącej działalność rzemieślniczą, handlową lub rolną.  Postępowaniem upadłościowym może zostać objęta osoba prowadząca działalność na  własny rachunek. 

Osoby prawne, które spełniają określone warunki również mogą złożyć wniosek o wszczęcie  postępowania upadłościowego. Do tej grupy podmiotów zalicza się: spółki prawa  handlowego, spółki prawa cywilnego, grupy interesu gospodarczego, stowarzyszenia, związki  zawodowe, stowarzyszenia zawodowe bądź branżowe lub rady zakładowe. 

Podmioty prawa prywatnego niemające osobowości prawnej, takie jak spółki joint venture  lub spółki w organizacji, nie mogą być przedmiotem postępowania upadłościowego. 

Z postępowaniem ochronnym mamy do czynienia wtedy, gdy dłużnik ma trudności ze  spłacaniem długów, ale z tym wyjątkiem, że nie doszło jeszcze do niespłacania należności.  Postępowanie naprawcze natomiast wszczyna się wtedy, gdy dłużnik nie jest już w stanie  spłacać swoich wierzycieli z bieżących aktywów. Celem tego postępowania jest utrzymanie  działalności gospodarczej dłużnika a co za tym idzie miejsc pracy. Przedsiębiorca musi w ciągu  45 dni od zaprzestania płatności złożyć wniosek o postępowanie naprawcze. Postępowanie  likwidacyjne wszczyna się wtedy, gdy przedsiębiorca zaprzestał z płatnościami a sytuacja, w  której się znajduje uniemożliwia wszczęcie postępowania naprawczego. 

W postępowaniu ochronnym wniosek może złożyć tylko i wyłącznie dłużnik, natomiast  w postępowaniu naprawczym czy likwidacyjnym taki wniosek może być złożony przez  dłużnika, wierzyciela lub prokuratora, jednak pod warunkiem, że w danej sprawie nie toczy  się postępowanie pojednawcze.  

Jakie aktywa mogą wejść w skład masy upadłościowej? 

Postępowanie upadłościowe obejmuje cały majątek dłużnika. Jeżeli dłużnik jest osobą  prawną, postępowanie upadłościowe obejmuje jedynie majątek należący jedynie do tej  osoby prawnej. 

Jeżeli dłużnik jest przedsiębiorcą indywidualnym, postępowanie upadłościowe obejmuje  również jego majątek osobisty. 

  1. Irlandia 

Irlandzkie przepisy związane z upadłością są regulowane ustawą o niewypłacalności osób  fizycznych i obejmują one trzy różne możliwości.  

  • Zawiadomienie o umorzeniu długu: w przypadku zadłużenia o wartości  nieprzekraczającej 35 000 euro w odniesieniu do osób nieposiadających praktycznie  żadnego majątku i osiągających bardzo niskie dochody; 
  • Układ w sprawie spłaty zadłużenia: w przypadku uzgodnionej spłaty  niezabezpieczonego zadłużenia bez limitu wartości przez okres do pięciu lat. – Układ w sprawie niewypłacalności osoby fizycznej: w przypadku uzgodnionej spłaty  lub restrukturyzacji zabezpieczonego zadłużenia o wartości nieprzekraczającej 3 mln  euro oraz niezabezpieczonego zadłużenia bez limitu wartości przez okres do sześciu  lat. 

Wniosek o upadłość konsumencką mogą złożyć zarówno osoby fizyczne w sposób  przewidziany w ustawie.  

Wierzyciele również mogą złożyć wniosek o postępowanie upadłościowe dłużnika.  

Głównym powodem wszczęcia postępowania upadłościowego jest niewypłacalność dłużnika. Bierze się wtedy pod uwagę takie czynniki jak: wielkość zadłużenia, wysokość  wypłaty oraz ilość wierzycieli. Następnie składa się wniosek do Trybunału Wysokiego o  upadłość własną. Żeby ogłosić upadłość konsumencką bierze się pod uwagę również  nieterminowość spłaty zobowiązań, wartość długu, która musi przekraczać wartość majątku o 20000 euro oraz fakt, że dłużnik podjął się próby skorzystania z trzech wyżej wymienionych  mechanizmów.

Wniosek o upadłość konsumencką również może złożyć wierzyciel, ale tylko  w przypadku, gdy wskaże uzasadnioną przyczynę – wskaże wysokość zobowiązania dłużnika.  Po złożeniu wniosku rozpoczyna się postępowanie upadłościowe, w którym jest wyznaczany  Syndyk oraz harmonogram spłaty wierzycieli. Od tego momentu syndyk dysponuje całym 

majątkiem upadłego, w celu zaspokojenia wierzycieli. Do masy upadłościowej (majątku)  należą między innymi: środki pieniężne, konta bankowe, wszelkie pojazdy czy wierzytelności.  

  1. Czechy  

Czeskie prawo przewiduje możliwość wszczęcia postępowania o niewypłacalność dla  osób fizycznych i prawnych bez względu na to czy prowadzą one działalność gospodarczą czy  też nie. Wniosek o upadłość można złożyć wobec każdemu z podmiotów. Nie można  natomiast wznieść postępowania o niewypłacalności wobec Skarbu państwa, partii  politycznych czy innych podmiotów działających publicznie.  

Postępowanie w związku z niewypłacalnością bądź nieuchronną wypłacalnością dłużnika,  prawo czeskie przewiduje trzy rodzaje postępowań: upadłość, restrukturyzacja i  oddłużenie. Dłużnik jest niewypłacalny wtedy, gdy: ma więcej niż jednego wierzyciela, jego  zobowiązania nie są spłacane przez 30 dni oraz nie jest w stanie spłacać zaciągniętych  zobowiązań.  

Upadłość jest podstawową formą w rozwiązywaniu problemów związanych z  niewypłacalnością. Upadłość można ogłosić tylko i wyłącznie na podstawie wniosku. Polega  ono na tym, że są wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości w odrębnym orzeczeniu.  Ogłoszenie upadłości staje się prawomocne z chwilą umieszczenia go w rejestrze upadłości.  Jeżeli dłużnik złożył wniosek o upadłość konsumencką w skład masy upadłościowej wchodzi  tak samo jak w prawie polskim cały jego majątek, który posiada on w chwili złożenia wniosku,  a także majątek nabyty w trakcie postępowania.  

Jakie aktywa wchodzą w skład masy upadłościowej? 

“O ile ustawa nie stanowi inaczej, w skład masy upadłości wchodzą zasadniczo środki  pieniężne, rzeczy ruchome i nieruchomości, aporty, książeczki oszczędnościowe, certyfikaty  depozytowe i inne formy depozytów, akcje, weksle, czeki lub inne papiery wartościowe,  prawa udziałowe, wierzytelności pieniężne i niepieniężne, w tym wierzytelności warunkowe i  wierzytelności, które nie stały się jeszcze wymagalne, wynagrodzenie dłużnika, przysługujące  mu premie i dochód zastępujący wynagrodzenie należne dłużnikowi z tytułu wykonanej pracy,  inne prawa oraz inne składniki majątku posiadające wartość, którą można wyrazić w  pieniądzu. W skład masy upadłości wchodzą również odsetki, zyski, pożytki i korzyści związane  z wymienionymi powyżej składnikami majątku” – Ustawy nr 182/2006 o upadłości i sposobach  jej rozwiązania 

5. Wielka Brytania 

Wielka Brytania nie jest już krajem członkowskim z Unii Europejskiej nadal możliwość  składania wniosku o upadłość w tym kraju. Prawo Brytyjskie jest dość liberalne i idzie na rękę  dłużnikowi. Popularność Wielkiej Brytanii jako państwa, w którym można ogłosić upadłość  wynika z faktu, że już po roku od dnia wszczęcia postępowania można je automatycznie  zakończyć wynika to z art. 279 prawa upadłościowego. Oznacza to, że upadły staje się wolny  od zadłużenia – art. 281 prawa upadłościowego. 

Prawo do ogłoszenia upadłości na terenie Wielkiej Brytanii ma każdy jej rezydent.  Jedynym kluczowym warunkiem jaki jest wymagany do wszczęcia postępowania  upadłościowego jest COMI – Centre Of Main Interests. Oznacza to, że osoba ubiegająca się o  upadłość musi mieć Anglii centrum prowadzenia interesów życiowych. Musi więc mieszkać na  terenie Wielkiej Brytanii, posiadać stałą prace oraz płacić podatki.  

Wniosek o upadłość należy złożyć w formie elektronicznej, koszt takiego wniosku to 680 GBP. Istnieje również możliwość rozbicia tej sumy na raty. Syndyk w postępowaniu  sądownym może zająć wszelki majątek oprócz tego, który jest niezbędny do życia. W  rzeczywistości w skład masy upadłościowej wchodzą nieruchomości, akcje czy wszelakie  dobra luksusowe.  

Postępowanie upadłościowe wszczęte od 1 stycznia 2021 r. w państwie członkowskim Unii Europejskiej można uznać w Wielkiej Brytanii na mocy przepisów dotyczących transgranicznej  upadłości z 2006 r. oraz przepisów dotyczących upadłości transgranicznej z 2007 r. Przepisy  te obejmują wdrożenie Modelowe prawo UNCITRAL dotyczące transgranicznej  niewypłacalności i ma już zastosowanie w odniesieniu do postępowań upadłościowych  wszczętych poza Wielką Brytanią i UE. 

Uznanie zagranicznego postępowania upadłościowego na podstawie transgranicznych  przepisów dotyczących niewypłacalności wymaga złożenia wniosku do sądu: sędzia weźmie  pod uwagę różne czynniki, takie jak siedziba niewypłacalnego podmiotu, aby ustalić, czy  uznanie jest właściwe i zdecydować, jaka pomoc zostanie udzielona zagraniczny zarządca  masy upadłościowej.

Paweł Wielkanowski

Zespół Kancelarii Radcy Prawnego i Mediatora Paweł Wielkanowski
Upadłość konsumencka w Toruniu

Upadłość konsumencka Toruń - pomoc prawnika

Upadłość konsumencka

Najczęstsze pytania dotyczące upadłości konsumenckiej

Jakie są rodzaje upadłości?

Istnieją dwa rodzaje upadłości: konsumencka i gospodarcza. Z upadłością konsumencką mamy do czynienia wtedy, gdy osoba fizyczna nie prowadzi działalności gospodarczej. Upadłość gospodarcza dotyczy osób, które prowadzą działalność gospodarczą.

Czy syndyk zabiera całe wynagrodzenie osobie, która ogłosiła upadłość?
Jaki jest cel upadłości konsumenckiej?
Który sąd jest właściwy do ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Czy przedsiębiorca może ogłosić upadłość konsumencką?
Jakie korzyści wynikają z ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Etapy upadłości konsumenckiej
Z czym wiąże się upadłość konsumencka? ?
Ile kosztuje upadłość konsumencka?
Jak długo trwa plan spłaty wierzycieli?
Jakie dokumenty warto zabrać ze sobą na spotkanie z radcą prawnym?
Ile trzeba będzie czekać na rozpoznanie wniosku o upadłości przez Sąd?
Czy obcokrajowiec może ogłosić upadłość w Polsce?
Czy osoba prowadząca gospodarstwo rolne może ogłosić upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencką może ogłosić m.in.: