Jest to kolejne z nurtujących Klientów zagadnień. Obok różnic między radcą prawnym, a adwokatem wyżej wskazane pytanie pojawia się najczęściej. W tym krótkim artykule postaram się Państwu wyjaśnić różnice pomiędzy tymi dwoma instytucjami, celem uniknięcia potencjalnych problemów mogących wyniknąć w przypadku udania się do niewłaściwej kancelarii w poszukiwaniu profesjonalnej porady prawnej.

Kim jest mecenas, a kim prawnik?

Termin „mecenas” przyjęło się stosować jako tytuł grzecznościowy wobec radców prawnych lub adwokatów, którzy ukończyli pełną ścieżkę szkolenia prawniczego, do której zalicza się odbycie pięcioletnich studiów magisterskich ukończonych zdobyciem tytułu magistra prawa oraz trzy letniej aplikacji pod okiem profesjonalnego patrona wdrażającego w tajniki wybranego zawodu (radcy prawnego lub adwokata) zakończoną państwowym egzaminem zawodowym (z pewnymi wyjątkami określonymi w ustawie). Prawnikiem nazywana jest osoba, która ukończyła wyższe studia prawnicze uzyskując tytuł zawodowy magistra prawa. Radca prawny lub adwokat (mecenas) zawsze jest więc prawnikiem, a nie każdy prawnik jest adwokatem lub radcą prawym.

Czym jest „kancelaria”?

Termin „kancelaria” pochodzi od łacińskiego słowa cancellaria oznaczającego urząd lub biuro. W słowniku język polskiego słowo to ma dwa znaczenia. Podstawowym znaczeniem, które prawdopodobnie przychodzi każdej osobie do głowy w pierwszej kolejności jest biuro prawnika, do którego udajemy się w poszukiwaniu profesjonalnej pomocy prawnej. Drugim słownikowym znaczeniem jest część instytucji lub oddzielna instytucja zajmująca się załatwianiem spraw organizacyjnych, przyjmowaniem interesantów, prowadzeniem dokumentacji i korespondencji urzędowej. Termin „kancelaria” nie jest chroniony prawem i używany jest nie tylko w stosunku do biura prawnika (radcy prawnego, adwokata), a może być również stosowany jako dodatek w nazwie spółki lub jednoosobowej działalności gospodarczej nie zajmujących się profesjonalnymi usługami prawnymi świadczonymi przez wykształconych do tych zadań radców prawnych i adwokatów. W codziennym obrocie można się spotkać z określeniem „kancelaria”, które to jednak z usługami prawnymi pełnionymi przez radców prawnych lub adwokatów nie ma nic wspólnego, co nieraz może wprowadzić w błąd osoby szukające profesjonalnej pomocy prawnej.

Jak zweryfikować kancelarię?

Przed powierzeniem swoich spraw kancelarii warto najpierw dokonać weryfikacji zarówno kancelarii oraz osób w niej pracujących. Każda Okręgowa Izba Radców Prawnych oraz Izba Adwokacka prowadzą listy aktualnie wykonujących zawód radców prawnych i adwokatów, co oznacza, że osoby te udzielą klientowi profesjonalnej pomocy prawnej. Należy jednak pamiętać, że na liście musi być wyraźnie wskazane, że radca prawny lub adwokat aktualnie wykonuje zawód. Kolejnym wartym wykonania krokiem, jest zapoznanie się ze stroną kancelarii, na której powinny być umieszczone najważniejsze informację tj. gałęzie prawa, w których dana kancelaria się specjalizuje czy też inne informacje w tym kontaktowe. Przy szukaniu strony internetowej, warto zwrócić uwagę także na opinie o kancelarii oraz rekomendacje od klientów. W dzisiejszych czasach zdecydowana większości kancelarii ma swoje strony internetowe, a ich praca jest oceniana przez klientów chociażby w wizytówce firmy w Google.

Podstawowe różnice między kancelariami radców prawnych i adwokatów, a innymi „kancelariami prawnymi”

Najistotniejszą kwestią odróżniającą kancelarię radcy prawnego lub adwokata od innych tworów używających tego określenia jest fakt, że idąc do kancelarii radcy prawnego lub adwokata możemy mieć pewność, że porad prawnych udzieli nam w pełni uprawniona do tego osoba, z odpowiednim prawniczym wykształceniem.

Taki profesjonalny pełnomocnik musi posiadać tytuł magistra prawa uzyskany po odbyciu pięcioletnich jednolitych studiów magisterskich, pozytywnie zdany egzamin wstępny na aplikację radcowską lub adwokacką, odbyte 3 letnie szkolenie aplikacyjne pod okiem profesjonalnego patrona zakończone państwowym egzaminem (z pewnymi wyjątkami określonymi w ustawie). Mimo przejścia tak długiej ścieżki edukacji, radca prawny lub adwokat jest obowiązany do dalszego kształcenia się przez branie udziału w obowiązkowych szkoleniach, z których jest następnie rozliczany przez odpowiedni samorząd radcowski lub adwokacki. Kancelarię prawną może natomiast prowadzić osoba, która nie ukończyła studiów prawniczych, a nawet nie ma nic wspólnego z tym kierunkiem. W praktyce może się to przełożyć w sposób znaczący na jakość świadczonych przez takie osoby usług prawnych, które nie podlegają żadnej profesjonalnej kontroli. Świadczenie usług przez profesjonalistę, którym jest radca prawny lub adwokat wiążą się dla interesanta z wieloma innymi udogodnieniami, których nie mogą zapewnić inne kancelarie prawne. Radca prawny, jak i adwokat ma prawny obowiązek przestrzegania tajemnicy zawodowej, który jest nieograniczony w czasie. Oznacza to, że bez odpowiedniego upoważnienia klienta nie może „rozprzestrzeniać” informacji, o których dowiedział się podczas obsługi dla własnych celów, ani także przed sądem podczas reprezentacji klienta. Obowiązek ten wynika z kodeksu etyki zawodowej, którego przestrzeganie obowiązuje każdego przedstawiciela tych zawodów. Taki obowiązek nie ciąży natomiast na pracownikach innych kancelarii prawnych, którzy mogą w nieodpowiedni sposób rozporządzić uzyskanymi informacjami nieraz na niekorzyść własnego klienta. Radca prawny lub adwokat zgodnie z treścią zarówno ustawy o radcach prawnych (art. 227), jak i ustawy o adwokaturze (art. 8a) w celu wykonywania zawodu objęty jest obowiązkowym ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu zawodu. Jest to bardzo korzystne z punktu widzenia Klienta, który w przypadku popełnionego przez profesjonalnego pełnomocnika błędu będzie mógł skutecznie dochodzić z tego tytułu odszkodowania. Obowiązkiem ubezpieczenia nie są natomiast obarczone inne kancelarie prawne.

Przy poszukiwaniu kancelarii, która zajmie się w profesjonalny sposób naszymi problemami natury prawnej warto także zwrócić uwagę na to, że ani radcowie prawni, ani adwokaci nie mogą prowadzić swojej działalności w formie spółki kapitałowej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej). Jeśli więc kancelaria, z której usług zamierzamy skorzystać działa w formie spółki kapitałowej, to nie jest to kancelaria radcy prawnego ani adwokata. Jeżeli dysponujemy numerem NIP lub REGON, warto sprawdzić w Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowym Rejestrze Sądowym czy radca lub adwokat prowadzi nadal działalność i upewnić się czy na pewno będziemy mieć do czynienia z profesjonalną kancelaria radowską lub adwokacką prowadzonej w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki osobowej. Zgodnie z orzecznictwem zwrot „kancelaria prawna” nie może być używany w firmie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, co może potencjalnego klienta wprowadzić w błąd co do przedmiotu działania kancelarii.

Podsumowanie

Klient decydujący się na skorzystanie z usług kancelarii radcy prawnego lub adwokata powinien mieć świadomość, że w ten sposób decyduje się na profesjonalną pomoc osoby z pełnym wykształceniem zawodowym oraz kompletem uprawnień i zabezpieczeń wynikających z posiadania statusu radcy prawnego lub adwokata. Klientom innych „kancelarii prawnych” nie będą przysługiwały takie udogodnienia, a nie jednokrotnie może im się jedynie namnożyć problemów. Wybór odpowiedniej pomocy prawnej powinien być więc dokładnie przemyślany przed skorzystaniem z usług danego podmiotu.