Kiedy słyszymy o rozwodzie przed oczami staje nam nie tylko koniec związku małżeńskiego, a także wiążące się z nim podział majątku, opieki nad dziećmi i alimenty. Są to właściwie różne sprawy rodzinne, dlatego w tym artykule postaramy się usystematyzować rozwód i towarzyszące mu zagadnienia krok po kroku.
Rozwód jest to rozwiązanie przez sąd małżeństwa zawartego na gruncie prawa cywilnego (nie należy mylić rozwodu ze stwierdzeniem nieważności małżeństwa na gruncie prawa kanonicznego Kościoła Katolickiego, nazywanego czasami „rozwodem kościelnym”).
„Papiery rozwodowe” składa się do sądu okręgowego, w którym małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli chociaż jeden z małżonków dalej zamieszkuje na terenie jurysdykcji tego sądu. W przypadku gdy, żaden z małżonków nie spełnia powyższego warunku, zgodnie z zasadą actor sequitur forum rei powództwo wytacza się przed sąd okręgowy właściwy dla miejsca zamieszkania pozwanego. Pozew rozwodowy możemy wnieść samodzielnie lub z pomocą profesjonalnego pełnomocnika radcy prawnego lub adwokata. Należy pamiętać, że w polskim systemie prawnym nie można wnieść pozwu rozwodowego online. W takim wypadku konieczne będzie wniesienie pozwu do sądu w danym mieście, np. Toruniu lub Bydgoszczy.
Aby orzec rozwód muszą wystąpić dwie przesłanki w postaci trwałego oraz zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Może brzmieć to enigmatycznie jednak w polskim systemie prawnym pożycie małżeńskie rozumiemy jako zbiór: uczuć (więź psychiczna), więzi fizycznej oraz wspólnego zarządzania majątkiem (więź ekonomiczna). Najczęściej więzi te związane są ze wspólnym zamieszkiwaniem i prowadzeniem gospodarstwa domowego, nie jest to jednak okoliczność obligatoryjna. Może zdarzyć się, że pomimo orzeczenia rozwodu byli małżonkowie nadal będą wspólnie mieszkać.
Kolejnym zagadnieniem dotyczącym stricte rozwodu jest wina za rozpad pożycia. Rozwód może zostać orzeczony w trzech konfiguracjach:
Rozwodzące się strony bardzo często marginalizują kwestię winy, chcąc jak najszybciej zakończyć małżeństwo. Jest to błąd, gdyż wina w rozpadzie małżeństwa ściśle powiązana jest z ewentualnymi alimentami na rzecz drugiego małżonka. Dlatego podejmując decyzję o tym, czy wnosimy rozwód z orzeczeniem o winie, czy też nie warto skonsultować się adwokatem lub radcą prawnym specjalizującym się w prawie rodzinnym.
W Polsce co do zasady między małżonkami panuje ustawowa wspólność majątkowa. Oznacza to, że w trakcie małżeństwa gromadzony jest majątek wspólny małżonków, natomiast majątek osobisty każdego z nich ma znaczenie marginalne.
Podział majątku wspólnego jest postepowaniem odrębnym, dlatego może podział majątku może nastąpić po rozwodzie jak i przed rozwodem.
Sąd bierze pod uwagę przy podziale majątku:
Warto zaznaczyć, że podział majątku może być dokonany także u notariusza lub w drodze mediacji.
Sąd podejmując decyzję o opiece nad małoletnimi dziećmi będzie kierował się przede wszystkim ich dobrem. Będzie więc badał z którym z rodziców dziecko ma silniejszą wieź i do kogo jest bardziej przywiązane. Jeżeli wiek i stopień rozwój dziecka pozwala mu na obserwację otoczenia i formułowanie wniosków sąd może zapytać dziecko o zdanie w sprawie powierzenia opieki danemu rodzicowi. Przesłuchanie dziecka co do zasady odbywa się w obecności psychologa.
W drugiej kolejności sąd rozważy, który z rodziców daje gwarancję zapewnienia należytej opieki nad dziećmi.
Sąd może podjąć decyzję o opiece nad dziećmi w następujących konfiguracjach:
W polskim prawie rodzić ma obowiązek wsparcia materialnego dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Warto zaznaczyć, że kryterium to nie jest powiązane z pełnoletniością dziecka, może zdarzyć się, że na przykład na rodzicu będzie ciążył obowiązek alimentacyjny na rzecz dziecka, które podejmuje studia na uczelni wyższej.
Co do zasady alimenty na dziecko płaci się do rąk rodzica, który sprawuje codzienną opiekę nad małoletnim dzieckiem. Ważne jest to, że alimenty nie są „sztywne”, a osoba zobowiązana do płacenia alimentów jest uprawniona do złożenia wniosku o obniżenie alimentów. Aby skutecznie zmniejszyć alimenty, należy wykazać obniżenie możliwości zarobkowych zobowiązanego do płacenia alimentów lub obniżenie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka.
Alimenty mogą być zasądzone w wyroku rozwodowym lub dochodzone osobnym pozwem o alimenty.
Myśląc o alimentach najczęściej myślimy o utrzymaniu małoletnich dzieciach, w niektórych sytuacjach sąd może zasądzić alimenty na żonę/męża. Radca prawny lub adwokat zaznający prawo rodzinne wyjaśni Ci w jakich sytuacjach jednemu z byłych małżonków przysługuje prawo do żądania alimentów od byłej żony/męża.
Prawo rodzinne reguluje wiele kwestii dotyczących relacji między członkami rodziny, a co za tym idzie również kwestie związane z separacją oraz alimentami.
Separacja to proces formalnego rozstania się małżonków, który polega na prawnym rozwiązaniu małżeństwa lub czasowym rozstaniu się bez rozwiązywania małżeństwa. W przypadku separacji sąd może orzec o obowiązku płacenia alimentów na rzecz któregoś z małżonków, który pozostaje bez środków do życia, bądź nie jest w stanie ich samodzielnie uzyskać. Wysokość alimentów jest ustalana indywidualnie w każdym z przypadków. Sąd bierze wtedy pod uwagę sytuację materialną obu małżonków oraz potrzeby osób, na rzecz których są przyznawane.
Warto również zaznaczyć, że prawo rodzinne przewiduje również alimenty na rzecz dzieci, które są najważniejszym elementem łączącym relacje w rodzinie. W przypadku rozwodu bądź separacji, rodzic, u którego dziecko mieszka na stałe, może ubiegać się o alimenty na rzecz dziecka od drugiego rodzica. Wysokość alimentów jest w tym przypadku ustalana na podstawie potrzeb dziecka oraz sytuacji materialnej rodziców.
W przypadku separacji i alimentów, ważne jest zwrócenie uwagi na to, że procesy te mogą być złożone i będą wymagały wielu formalności oraz specjalistycznej wiedzy. Warto zasięgnąć wtedy wiedzy prawnika, który specjalizuje się w prawie rodzinnym.
Radca prawny lub adwokat specjalizujący się w sprawach rodzinnych wie jak wygląda postępowanie w sprawie rodzinnej prowadzonej przed sądem. Dzięki temu już na etapie przygotowywania „papierów rozwodowych” podpowie Ci na co zwrócić uwagę i jaką przyjąć strategię. Jest to bardzo ważne, gdyż na wynik postępowania mają wpływ nie tyko fakty i dowody, ale także znajomość procedury sądowej w sprawach rozwodowych i rodzinnych.
Sprawy rodzinne ze względu na swoją specyfikę wiążą się dla strony z ogromnymi emocjami, profesjonalny pełnomocnik w osobie radcy prawnego lub adwokata będzie mógł z „chłodną głową” bronić twoich interesów. Dzięki temu zaczynając nowe życie po rozwodzie będziesz mieć pewność, że zrobiłeś/aś wszystko co w twojej mocy, aby zapewnić jak najlepszy możliwy „nowy start” dla siebie i swoich dzieci.
Chcesz walczyć o swoje prawa? Szukasz odpowiedzi na swoje pytania?
Jesteśmy po to, aby Ci pomóc!
Kancelaria Radcy Prawnego i Mediatora Paweł Wielkanowski mieści się na terenie Torunia , ale Toruń to nie jedyne miasto, gdzie świadczy usługi – pomagamy na terenie całego województwa Kujawsko-Pomorskiego, w szczególności na terenie Bydgoszczy, Aleksandrowa Kujawskiego, Brodnicy, Chełmna, Golubia-Dobrzyna, Grudziądza, Lipnia, Radziejowa, Rypina, Wąbrzeźna i Włocławka.
Dzięki wykorzystaniu najnowocześniejszych narzędzi do prowadzenia konsultacji na odległość możemy pomagać klientom na terenie całej Polski.
Rozwód jest trudnym i bardzo emocjonalnym etapem w życiu rodzinnym. Każdy proces rozwodowy jest indywidualny dla każdej pary oraz może wymagać innych podejść. Istnieją jednak ogólne porady jak przejść przez ten proces, a o to kilka z nich:
Przed złożeniem pozwu o rozwód należy mieć na uwadze parę ważnych kwestii takich jak: ⦁ Jednym z najważniejszych powodów jest zrozumienie podstawy prawnych związanych z owym rozwodem np. podziały dotyczącego majątku, opieki nad dziećmi czy alimentów. Warto już na tym etapie skonsultować się z radcą prawnym bądź prawnikiem, aby uzyskać odpowiednią wiedzę w tym zakresie. ⦁ Ważna również jest dokumentacja. Przygotuj zatem kompletną dokumentację związana z małżeństwem, taką jak: akt ślubu, akty urodzenia dzieci, a także dowody związane z majątkiem: umowa kupna-sprzedaży, umowy najmu lub hipoteki. ⦁ Rozwiązanie pozasądowe jest najmniej inwazyjną metodą. Przed podjęciem decyzji o złożeniu dokumentów rozwodowych, można wybrać również drogę mediacji. Podczas mediacji mediator pomaga stronom w komunikacji, a także pomaga im zrozumieć swoje potrzeby oraz interesy drugiej strony - małżonka lub żony. Celem mediacji jest osiągnięcie porozumienia między stronami oraz znalezienie rozwiązanie problem oraz osiągnięcie konsensusu pomiędzy małżonkami.
Adwokat może być przydatny w sprawie rozwodowej bez orzekania o winie z wielu powodów. Przede wszystkim pomoc adwokata pomoże klientowi w zrozumieniu całego procesu jakim jest rozwód. Warto również zaznaczyć, że dokumentacja, która trzeba przygotować oraz warunku przesłania pozwu są ściśle określone i obarczone konkretnymi wymogami a co za tym idzie ciężko bez pomocy kompetentnej osoby poradzić sobie z tymi wszystkimi procedurami sprawy rozwodowej. Adwokat jest również niezbędny w trakcie pisania pozwu o rozwód. Pozew o rozwód jest dokumentem specjalistycznym, który wymaga określonego schematu oraz języka prawniczego. W takim pozwie zawiera się między innymi takie kwestie jak: dane małżonków, uzasadnienie, dlaczego chce zakończyć się małżeństwo, opis sytuacji rodzinnej, żądania co do: majątku, opieki nad dziećmi, alimentów. Warto również zaznaczyć, że skorzystanie z pomocy adwokata pomoże znacznie skrócić czas całego procesu sądowego. Z racji swojej wiedzy oraz doświadczenia adwokat może w dość szybki i precyzyjny sposób przygotować oraz omówić z klientem owe pismo procesowe oraz podsunąć wskazówki jak się zachować podczas całego procesu rozwodowego.
Całkowity koszt sprawy rozwodowej jest uzależniony od indywidualnych sytuacji. Każda sprawa jest inna, co uniemożliwia podanie konkretnych kosztów bez zapoznania się ze stanem faktycznym oraz niezbędną dokumentacją. Natomiast, stałą opłatą od pozwu rozwodowego jest kwota 600 zł. Dodatkowo jeżeli małżonek wnosi o podział majątku należy uiścić dodatkową opłatę, która w zależności od wystąpienia zgodnej woli obu małżonków co do sposobu podziału majątku może wynosić 300 zł lub 1000 zł. Oprócz tego jeżeli strona uzna, że niezbędna będzie pomoc profesjonalnego pełnomocnika, należy pamiętać o dodatkowych kosztach.